T? tháng 2/2019, Ngh? Vi?n Châu Âu ?ã phê chu?n hai hi?p ??nh v? th??ng m?i (EUSFTA) và ??u t? (EUSIPA) v?i Singapore. Cu?i tháng 6/2019 Bruxelles và Hà N?i ?ã ??t bút ký vào hi?p ??nh EVFTA, nh?ng v?n b?n này còn ph?i v??t qua c?a ?i c?a Ngh? Vi?n Châu Âu s?p t?i. Th?a thu?n v?i Singapore ch?a chính th?c có hi?u l?c, v?i Vi?t Nam hành trình còn dài h?n. Gi?i lãnh ??o trông th?y ? hai hi?p ??nh v?i Singapore và Vi?t Nam nh?ng "c? h?i to l?n m? ra th? tr??ng châu Á". Còn CETA là cánh c?ng ??a hàng châu Âu vào B?c M?. Nh?ng d??ng nh? công lu?n Pháp và châu Âu không còn còn h? h?i tr??c vi?n c?nh ??y m?nh xu?t kh?u sang nh?ng chân tr?i m?i. ?i?n hình là Qu?c H?i Pháp không v?i vã thông qua hi?p ??nh CETA cho phép hàng hóa c?a châu Âu - mà Paris là m?t trong nh?ng bên xu?t siêu v?i Ottawa, chinh ph?c b?c M?. Không m?n mà v?i m?t th?a thu?n ?ã có hi?u l?c t? hai n?m qua thì ch?, mà thay vào ?ó là m?i hoài nghi v? hi?p ??nh ?ã ký v?i Canada. ?âu là nguyên nhân gi?i thích ngh?ch lý này ? Vào lúc m?t ph?n l?n dân Pháp ?ã b?t ??u ngh? hè, các ??i bi?u Qu?c H?i ???c kêu g?i bi?u quy?t v? hi?p ??nh t? do m?u d?ch mà Liên Hi?p Châu Âu ?ã ký k?t v?i Canada t? n?m 2017 và ?ã có hi?u l?c t? 2 n?m qua. Nh?ng ?? ???c áp d?ng toàn ph?n, v?n b?n này c?n ph?i ???c kho?ng 40 ngh? vi?n c? ? c?p qu?c gia l?n c?p vùng trong Liên Âu thông qua. Trong s? 28 thành viên Liên Hi?p Châu Âu m?i ch? có 13 n??c ?ã hoàn t?t th? t?c. Trong s? ?ó có Tây Ban Nha và Anh Qu?c. T?i Pháp, t?t c? còn tùy thu?c vào lá phi?u c?a 577 dân bi?u Qu?c H?i. S? này ???c kêu g?i b? phi?u v? v?n b?n nói trên trong ngày 23/07/2019, ch?a bi?t k?t qu? ra sao. L? ra v?n b?n này ph?i ???c Qu?c H?i Pháp thông qua t? tu?n tr??c, nh?ng hi?p ??nh CETA gây b?t ??ng sâu r?ng trong hàng ng? chính gi?i Pháp, b?t lu?n t? h?u. Sau 7 n?m ?àm phán, hi?p ??nh t? do m?u d?ch gi?a Liên Hi?p Châu Âu và Canada CETA ?ã ???c Ngh? Vi?n Châu Âu phê chu?n t? tháng 2/2017 và b?t ??u có hi?u l?c. Trong hai n?m qua, 28 n??c châu Âu khi mua hàng c?a Canada ?ã ti?t ki?m ???c m?t kho?n thu? nh?p kh?u không nh?. Ng??c l?i 35 tri?u dân t?i Canada c?ng ?ã dùng hàng c?a châu Âu v?i giá r? h?n. Riêng ??i v?i Pháp, th?ng kê c?a b? Th??ng M?i cho th?y, nh? có CETA, t?ng kim ng?ch xu?t kh?u c?a Pháp sang Canada t?ng 6,6 % n?m ngoái so v?i 2017. Nông ph?m c?a Pháp bán sang th? tr??ng B?c M? này t?ng 19 %. Th?ng d? th??ng m?i c?a Pháp v?i Canada ?ang t? 50 tri?u euro n?m 2017 ?ã t?ng lên thành 450 tri?u vào n?m ngoái. V?y t?i sao CETA ch?a chinh ph?c ???c công lu?n Pháp ? Ba y?u t? cho phép tr? l?i câu h?i trên. Th? nh?t là lo ng?i v? các chu?n m?c an toàn th?c ph?m c?a Canada. V? ?i?m này, tr? l?i trên ?ài RFI Pháp ng?, m?t ??i di?n nghi?p ?oàn Nông Gia Pháp, ông Thierry Jacquot cho bi?t : "Chúng ta có th? hi?u ???c nhu c?u mua vào nhi?u h?n nh?ng s?n ph?m mà Pháp hay châu Âu không làm ra, ho?c không tr?ng ra ???c. Thí d? nh? nh?p kh?u nhi?u h?n m?t cây phong, ??c s?n c?a Canada. Nh?ng c?ng c?n d?ng l?i các hi?p ??nh t? do m?u d?ch, b?i vì chúng th??ng ?em l?i nhi?u phi?n toái, h?y ho?i môi tr??ng thiên nhiên và là nguyên nhân d?n ??n không bi?t bao nhiêu xáo tr?n trong xã h?i". Dân bi?u Pierre Henri Dumont, thu?c ??ng cánh h?u Nh?ng Ng??i C?ng Hòa (LR), nói rõ h?n v? lo ng?i c?nh tranh b?t bình ??ng gi?a các nhà ch?n nuôi châu Âu và Canada, ??c bi?t là ??i v?i th?t bò, th?t l?n nh?p t? Canada : "H? ch?n nuôi gia súc b?ng b?t ??ng v?t, hay dùng thu?c kháng sinh ?? kích thích cho bò, l?n mau l?n. ?i?u khi?n tôi lo ng?i là v?i hi?p ??nh CETA, th?t bò, th?t heo này có th? xu?t kh?u sang th? tr??ng châu Âu. Chúng ta không th? ch?p nh?n r?ng châu Âu c?m dùng b?t ??ng v?t và thu?c kháng sinh trong ngành ch?n nuôi, nh?ng l?i b?ng lòng ?? tiêu th? th?t t? Canada bán sang". V? lo ng?i th?t t? Canada tràn sang châu Âu, t?i nay th?ng kê c?a Liên Hi?p Châu Âu cho th?y, Canada m?i ch? ?? s?c cung c?p 2 % quota th?t bò có th? bán sang Liên Âu. Lý do, hãy còn "r?t ít các nông tr?i Canada ?áp ?ng ?? các tiêu chu?n c?a Bruxelles". C? th? h?n, trên 70.000 tr?i ch?n nuôi, m?i ch? có 36 ?? tiêu chu?n ?? xu?t kh?u th?t bò sang châu Âu. Nói cách khác, kh? n?ng c?nh tranh trong l?nh v?c ch?n nuôi c?a các nhà s?n xu?t Canada còn r?t th?p. M?t lý do th? nhì khi?n hi?p ??nh t? do m?u d?ch gi?a Liên Âu và Canada kém h?p d?n là công lu?n Pháp nói riêng, châu Âu nói chung, ngày càng quan tâm ??n các chu?n m?c v? môi tr??ng. Gia t?ng s?n xu?t hay ch?n nuôi ?? xu?t kh?u sang Canada trong khuôn kh? hi?p ??nh CETA, v?i châu Á hay v?i 4 n??c châu M? Latinh sau này m?t khi th?a thu?t m?u d?ch gi?a Liên Âu và kh?i Mercosur ?i vào ho?t ??ng, s? làm t?ng l??ng th?i khí carbone c?a châu Âu. V? ?i?m này, Samuel Leré, thu?c qu? b?o v? môi tr??ng Nicolas Hulot, gi?i thích vì sao gi?i b?o v? sinh thái ch?ng hi?p ??nh CETA và t?t c? nh?ng th?a thu?n v? m?u d?ch khác : "Trên 1.600 trang trong hi?p ??nh CETA, ch? có 13 trang nói v? môi tr??ng và ?ó c?ng là nh?ng trang duy nh?t trong v?n b?n này không mang tính ràng bu?c. V? môi tr??ng, Canada không ph?i là m?t t?m g??ng sáng. Canada là m?t trong nh?ng qu?c gia th?i nhi?u khí carbone nh?t trong nhóm G20. Canada là n?i duy nh?t trên th? gi?i khai thác d?u cát. Mà chúng ta bi?t r?ng công ngh? khai thác d?u cát này th?i ra ??n 48 % khí carbone nhi?u h?n là khai thác các gi?ng d?u". Trong hai n?m qua, nhi?u báo cáo v? tác ??ng c?a hi?p ??nh CETA ??i v?i ngành nông nghi?p Pháp, v? tác ??ng c?a hi?p ??nh t? do m?u d?ch này ??i v?i l??ng th?i khí carbone hâm nóng trái ??t ??u xua tan c? hai m?i hoài nghi v?a nêu. G?n ?ây nh?t, nghiên c?u c?a Trung Tâm Quan H? Qu?c T? v? Tri?n V?ng Kinh T? CEPII công b? h?i tháng 6/2019 ch? ra r?ng nông nghi?p Pháp "???c" nhi?u h?n "thua" v?i CETA và vi?c t?ng xu?t kh?u sang Canada không làm t?ng thêm l??ng th?i khí CO2 c?a Pháp, không góp ph?n tàn phá thêm môi tr??ng. T?i nay các nghiên c?u này v?n không xua tan ???c lo ng?i c?a phe ch?ng hi?p ??nh m?u d?ch châu Âu và Canada trong m?t ph?n công lu?n Pháp. Thêm m?t y?u t? th? ba khi?n hi?p ??nh CETA kém h?p d?n là Qu?c H?i ???c kêu g?i phê chu?n v?n b?n này vào lúc Liên Âu v?a ??t ???c ??ng thu?n v? m?t hi?p ??nh t? do m?u d?ch khác v?i b?n n??c t?i Châu M? Latinh. B?n n??c ?ó g?m Achentina, Brazil, Paraguay và Uruguay. M?t l?n n?a gi?i ch?n nuôi Pháp l?i b??c lên tuy?n ??u ph?n ??i m?t hi?p ??nh m?i phôi thai. Lý do là v?n b?n này d? trù kh?i Mercosur m?i n?m s? ???c phép xu?t kh?u 99.000 t?n th?t bò, 100.000 t?n th? gà, và 180.000 t?n ???ng sang châu Âu. Nh? v?y là ngành s?n xu?t ???ng và ch?n nuôi Pháp s? ph?i ??i m?t v?i c?nh tranh. Có ?i?u, nh? gi?i thích c?a Maxime Sbaihy, thu?c trung tâm nghiên c?u Génération Libre, ngay c? trong l?nh v?c nông nghi?p, Pháp nói riêng, châu Âu nói chung không ph?i lúc nào c?ng b? thi?t thòi. V? l?i Liên Âu ?ã có s?n m?t các bi?n pháp h? tr? nông gia, và châu Âu là m?t trong nh?ng n?i có chính sách nông nghi?p b?o h? b?c nh?t : "Có nh?ng hàng rào ?? b?o v? quy?n l?i c?a nông gia châu Âu. Trong b?t k? m?t th?a thu?n nào thì c?ng có ng??i ???c, ng??i thua. Bên thua g?m ngành ch?n nuôi, nh?t là ch?n nuôi bò c?a châu Âu, ngành s?n xu?t ???ng cát. Nói là thua thì c?ng không ?úng, mà th?c ra hai l?nh v?c này s? ph?i ??i m?t v?i c?nh tranh gay g?t h?n. Nh?ng bù l?i, thì châu Âu có d? trù nhi?u kho?n ??n bù và tr? c?p cho nông gia trong ngành ch?n nuôi và s?n xu?t ???ng cát. Nh?ng không ph?i là toàn b? ngành nông nghi?p c?a châu Âu ??u b? thi?t thòi. Ngành s?n xu?t sô cô la và tr?ng nho, c?t r??u c?a châu Âu ch?ng h?n s? xu?t kh?u ???c nhi?u h?n sang Nam M? nh? xóa b? ???c ??n 90 % các hàng rào quan thu?. Ngoài l?nh v?c nông nghi?p, thì công nghi?p châu Âu h??ng l?i nhi?u. ??ng ??u là công ngh? xe h?i, d?t may, ch? t?o máy móc. Mercosur là th? tr??ng v?i 170 tri?u dân". Denis Simonneau giám ??c trung tâm nghiên c?u Europa Nova c?a châu Âu nêu ra 3 lý do khi?n hi?p ??nh Mercosur là ?i?u ?áng m?ng : " Th? nh?t ?ây là m?t tín hi?u m?nh v? t? do m?u d?ch, v? giao th??ng ?a chi?u vào th?i ?i?m m?t s? lãnh ??o trên th? gi?i ch?ng ??i ?i?u ?ó. Th? hai là v?i th?a thu?n này, các hàng rào thu? quan s? ???c gi?m ?i ?áng k? và qua ?ó giúp hàng công nghi?p c?a châu Âu d? dàng xâm nh?p th? tr??ng b?n n??c trong kh?i Mercosur. Lý do th? ba là th?a thu?n này công nh?n ch?ng bi?n ??i khí h?u là m?t ?u tiên theo tinh th?n c?a hi?p ??nh Paris ???c thông qua h?i n?m 2015. Theo tôi, ?ây là m?t th?ng l?i c?n ???c nh?c t?i, khi bi?t r?ng t?ng th?ng Brazil v?n không m?n mà v?i m?c tiêu b?o v? môi tr??ng c?ng ?ã ch?p thu?n v? ?i?m này. Liên quan t?i m?i lo ng?i v? ??n các chu?n m?c v? sinh và an toàn th?c ph?m ,thì th?a thu?n v?i kh?i Mercosur tuân th? các chu?n m?c c?a Liên Hi?p Châu Âu, ?i?u ?ó có ngh?a là châu Âu ki?m soát ???c ch?t l??ng c?a t?t c? các lô hàng nh?p t? b?n n??c Nam M? này". T?i h?i th?o th??ng niên t? ch?c t?i Aix en Provence tháng 6/2016, các ch? doanh nghi?p Pháp ?ã b?t ng? nh?n th?y r?ng, qua các cu?c trao ??i v?i sinh viên t?i các tr??ng l?n, nh?ng th? h? chu?n b? lên lãnh ??o trong t??ng lai, ?i?u h? quan tâm nh?t là b?o v? hành tinhc?a chúng ta, và ??c m? ???c s?ng trong m?t môi tr??ng s?ch. T?ng tr??ng và t? do m?u d?ch b? ??y xu?ng hàng th? y?u.
Premium
Plus
Comentarios